Según me cuenta mi pai, Tío Genaro yera un hombrón recio, muito listo y campechano...
Se clamaba Mateo, y en Ansó hobiera síu un hombre más de calzón, pero marchó a viví enta Zaragoza, en do le caloron o mote de "Tío Rana". Se veye que algunos de a capital no entendeban muito de cultura tradicional y clamaban "ranas" a os foranos que plegaban y vestiban atuendos que lis chocaban...
Como güen ansotano, Mateo teneba afición por o vermú, y gosaba de felo en a Plaza Constitución, posáu en as mesas de o café Royalty.
Pa espejo, o romance a barbería: Entró un día en una y os oficiáls, al viyé as pintas que teneba, se creyoron que yera un bardaxas muerto fambre, y no li feban causo. Así que tenió que rasuralo uno de os aprendízs. Al acabá, Tío Rana li arreó una propina que dejó a tozs con un palmo narices. Más ta deván, cuando tornaba enta barbería, todos perdeban o culo por atendelo, pero él ya solo se dejó tocá por o aprendiz, a qui siguió soltando güenas propinas. Allí lo teneban...
Otra chugada la fició en uno os mejós hotéls de a capital, ta do fue con unos ricachóns recién plegáus: qui los atendió li dició que pa ellos teneba posientos, pero pa él no, porque yeran muito caros. Tío Genaro se echó mano ta faxa y sacó a cartera plena billetes, y en os morros li soltó:
-¿Con que l'hotel ye caro pa mí...? Ya está clamando a l'amo, que lin quiero comprá...
Algo parixíu li pasó en o Teatro Principal. Al yí a sacá a entrada, o taquillero li advirtió que ixos días costaba dieciocho reáls…
-¿Dieciocho reáls...? Pues dámene un par, una pa mi y l'otra pa o sombrero, pa está firme ancho...
Dimpués de ixo, cada vegada que fue enta o teatro siempre sacó dos entradas, bistiera a chen que bistiera.
Como prencipiaba a está farto de tanto desprecio, querrió dales de a suya merecina. Fue gorda a que armó o día estrenase una zarzuela. No se le ocurrió otro que comprá todas as entradas pa viyela ancho patancho, mientras os ricachóns zaragozanos se quedaban en a puerta con a coda entre as garras, jajaja!
A l'otro año, otro día de estreno, a chen sacó as entradas con firme antelación pa que no lis ficiera otra trastada. Al salí, se frotaban as manos de o bien que se l'heban pasáu, y de que o Tío Rana no hobiera podíu chafálisne, pero se llevoron güen chasco: fuera estaba cantalaciando y no bistaba dengún coche libre... Se les heba adelantáu y los heba reserváu todos pa él, ¡qué grande!
Bista otros romances, como ixe que cuenta que se prendeba os puros con billetes en metá o Paseo Independencia, que a sabé si tienen chuco u no...
Hoy en día que o traje ye tan admiráu, ye un orgullo pa nusotros recordá a un hombre que fue, y por siempre será, uno de os nuestros...
Fuens: hemeroteca.diariodelaltoaragon, heraldo, bastian-lasierra, flickr, antjosmg, Nueva España