1739: Faci: Puyeta y a historia ansotana


Libro de Alberto Faci que trata de as virgens de Aragón, y que al charrá de a de Puyeta saca a relucí o tiempo en o que se devantó, y a relación que tenió con o troncal de o señorío ansotano de os mons...



Faci prencipia charrando de o privilegiáu que siempre ha síu Ansó por os reys católicos...


Y lo mete en relación con a ermita Puyeta, que se fició pa conmemorá o triunfo en a contienda de Jaca contra os moros, con as valiéns mullés jacetanas que se vioron ayudadas por montañeses...



Y como en os pies de a Virgen de Puyeta estaba o retablo con a cruz blanca de dos bandas y as cuatro cabezas blancas coronadas, que son as mesmas que as que dende ixe día tomó Jaca por escudo, y que, como aclara Briz, no deben confundise con a cruz de San Jorge y as cuatro cabezas negras de o escudo de Aragón, que vienen de a contienda l'Alcoraz, que tenió lugá muito más ta deván...



                

Escudo Puyeta y Jaca                             Escudo de Aragón    


Y como o día dimpués de o primé viernes de mayo ye cuando os de Majones fan a romería enta Puyeta, porque de as vals de Ansó y Majones yeran os montañeses que heban acudíu pa esfendé Jaca...




Luego ya se cuenta como ye a virgen...



Y a cofradía...



O que cuenta Faci ye ni más ni menos que o chuco pa o trato de favó que os reys de Aragón han teníu dende antiguo con os ansotanos, que no solo guardoron Ansó de cayé en manos moras, sino que tamién acudioron en socorro de Jaca cuando fició falta, y tornarían a felo cada vegada que fuera menisté.

Os ansotanos no recibioron os mons por compasión, por sé probes, como alguno ha queríu fenos creyé (valiente fatueza, como si os mandamases dieran algo a cuenta de cosa alguna vegada), sino que los ganoron con su való y su afán de reconquistá as tierras cristianas.

Gastóns, Aznás, Galindos... nombres ansotanos que luchoron y devantoron un reino: Aragón.


O libro de Faci ye citáu por Rafael Leante astí: Leante⏯


Fuens: bdhhispanismo

 


No hay comentarios:

Publicar un comentario