732: As contiendas ansotanas

 


Os moros plegoron ta Península Ibérica l'año 711 y en pocos años la dominoron cuasi de raso y sometioron a os visigodos, que no lis plantoron muita cara. Ye en cambio bien sabíu que os ansotanos se esfendioron sin reblá y no se dejoron conquistá. 

Muitos de os mons que rodían os dominios ansotanos han manteníu o nombre de "a contienda". Uno de ellos charra de a güena vecindá con os roncaleses:

Os moros puyoron por Tarragona y pasoron os Pirineos féndose con facilidá con a Septimania y a capital Narbona. O Duque Odón de Aquitania se aunió en 730 con o bereber Munuza, que a l'otro año se proclamó emir de a Cerdaña y se sublevó contra os omeyas cordobeses. Ixo provocó que o valí de Al-Ándalus Al-Gafiqi comandara una campaña de represalia atacando a ciudá de Llivia y acabando a escape con a regüelta de Munuza. Dimpués marchó contra Odón arrasando Burdeos y o que pillaba por metá.

Odón pidió ayuda a o franco Carlos Martel, qui marchó ta o sur y derrotó a Al-Gafiqi en Poitiers l'año 732. As huestes moras que quedoron vivas tornoron por Tolosa fendo tropelías y prendiendo monasterios y otros lugás sagráus cristianos, con a idea de cruzá o Pirineo pa plegá ta orillas de o río Aragón. Roncaleses y ansotanos lis zarroron o paso por as sierras de Olast en Leire y a Contienda en Zuriza. O tozuelo de Al-Gafiqi cortáu por una mullé adorna dende antonces o escudo roncalés:

Dimpués os francos aprovechoron a oportunidá pa fese con Pamplona por un láu y con Gerona por l'otro. Así naxería dimpués con Carlomagno a Marca Hispánica.

Fuens: ujuecarlosurzainquicronologiahistoricahidalgosenlahistorialakukula


No hay comentarios:

Publicar un comentario