762: O primé viernes de mayo


O primé viernes de mayo se celebra en Jaca o triunfo contra os moros en a "contienda as tiendas", que según se creye tenió lugá en o plano a Victoria, en o canto o río Gas, o 6 de mayo de l'año 762...




De habé síu así, bien puede decise que Aragón naxó ixe día. O romance cuenta como gracias a o való de as mulles jacetanas, que ficioron alucierná a os moros con calderos, perolas y sartanas, y con ayuda de os montañeses de as vals de Ansó y Majones, que bajoron y los rodioron, a contienda podió ganase, y a sangre os moros teñó roya l'agua o río Gas...

Pa conmemorá ixe triunfo, se devantoron tanto a ermita ansotana de Puyeta como a ermita jacetana de os Mocorones, hoy conoxida como de a Victoria...


       Virgen de Puyeta, Ansó                         Virgen de a Victoria, Jaca


Por muito tiempo, os historiadós li han dáu o mérito a o ansotano Conde Azná⏯, tanto que ye o que fegura en as representacións que se fan en Jaca y sale hasta en o timbre que lo rememora...



Pero por fuerza han teníu que trafulcase, porque as fechas no concordan ni por cartalejos, ya que o mainate ansotano no heba ni naxíu por ixos días...



Como todo o que rodea ixa época, a historia s'afunde con a leyenda. Plegáus ta iste punto, ye menisté pará cuenta de as fechas de as que charramos: a ermita ansotana de Puyeta ye de l'año 762, nada menos que 71 añadas más viella que o Monasterio Ziresa, que ye de l'año 833...


  Ermita Puyeta, año 762                  Monasterio Ziresa, año 833

Si 70 años dinantes que o Monasterio Ziresa se devantara, os cristianos de as vals de Ansó y Majones (en do entra Fago, claro está) ya guerriaban contra os moros y ganaban contiendas pa Aragón, no tiene muito sentíu esfendé que a cuna de Aragón estió dimpués en Ziresa...

Os francos podioron montá puestos avanzáus más ta poniente, en as vals de Veral y Majones, resguardáus por as fozs de Biniés y Fago, que sirvioron luego de troncal pa o Condáu y futuro Reino de Aragón.

A historia saldrá ta luz mil años dimpúes de a mano de Alberto Faci...⏯


Fuens: BNEmarcopolito56identidadAznárezladarsenajacaescudomendikat


No hay comentarios:

Publicar un comentario