Páginas

Linza, Linzola, linzuelo...


Algunos  lingüistas vascos esfienden que os nombres de Linzola y Linza vienen de o vasco I(h)intza, o que vendría sé una tierra de chuncos...

En casa nunca nos ha convencíu ixa esplicación, y nusotros más bien pensamos que Linza y Linzola tienen o mismo troncal que linzuelo, y que podeban está relacionadas con a planta de o lino con que se texeban os trajes ansotanos.

Porque en Ansó se ha cultiváu o lino dende a época romana, y en muita cantidá en a Edá Meya. 

En Ansó se feban de lino camisas, toallas, moqueros y linzuelos...

"Linzuelo", como en Ansó, u "lenzuelo", fueron palabras empliadas antis más en España pa referise a o que hoy  clamamos "sábana", y que en Francia tamién se clamó “linceul”.

Claro que a toponimia ye un campo muito complicáu, y o troncal de os nombres de os lugás puede sé muito retorcíu, y no puede descartase de raso o troncal vasco. Pero ye menisté no dejase rempuxá por a moda de queré trobá origen vasco en tozs os topónimos ansotanos. Firme claro se veye en Petrachema, a Pétragème gabacha, que ye latina por muito que li quieran clavá una tx en metá pa fela vasca sin sélo.

Bosques de Ansó en Aragón TV

 

Zuriza, os abetes, o tributo as tres vacas, chovens que retornan, nuevos treballos en o lugá...

Aragón TV torna fijase en Ansó en o programa "O Bosque Encantáu":








¡Qué políu se veye Ansó dende alto con o dron!

Ansó, en do o tiempo se detenió

 

Recorríu figuráu por as carreras de Ansó, mostrando cómo a vida, a fe y as tradicións han aguantáu o paso de os siglos.

Feito por Gerard Gandis.

Pax avant


650 años dimpués, en a loncheta a ilesia, a tradición viva que rememora o tratáu firmáu en Ansó en 1375 entre as vals de Roncal y Barétous con a mediación de meya docena ansotanos, comandáus por o alcalde Sancho García, y que poneba fin a muito larga disputa por os pastos de a búa, se ha reivindicau que pase a formá parte de o Patrimonio Cultural Inmaterial de a UNESCO.

Ansotanos en el Tributo de las 3 vacas

O Tributo as Tres Vacas ye o tratáu de paz más viello de Europa manteníu hoy en día y, como bien ha dito a alcaldesa ansotana, a idea ye fé reconoxé o való histórico y humano de ixe costumbre que cada 13 de julio se celebra en a Peña San Martín, y que honra a memoria de a chen nuestra por habelo feito posible.

Pax avant en Ansó 2025



Fotos: Mariaje

Más ->

2025: Magia en a Torreta

 

Algo bistá en a Torreta

que fa dispertá as miradas,

tornando en baile de luces

as imagens más calmadas.

Cuadro de Elena Gusano

Retratos que estaban quedos

alentan y se devantan.

O tiempo brilla en os muros,

y en os trajes late l'alma.


Cuadro de Isabel Alfonso

Os fayos salen de o marco,

como en un sueño de Tàpies,

batíus por o cierzo Linza,

metá magia, metá arte.

Cuadro de José Amezúa

As ovellas y os pastós

por a cabañera tornan,

y as esquilas y belíus

en as paretes resonan.

Feito con IA. Cuadros: Elena Gusano, Isabel Alfonso, José Amezúa. Ansotrazos 2025.